Tập Cận Bình ... xạo

• TIẾNG VIỆT
• The Disturbing Pseudo-Intellectualism of China's Xi Jinping

     

Image Credit: Xi Jinping image via Kaliva / Shutterstock

Đó là một cách hiểu bài báo của tác giả David Volodzko trên tờ TheDiplomat.com viết về người đứng đầu đảng CS Tàu (1). Tác giả này gọi Tập Cận Bình là loại nguỵ trí thức, vì ông ta hay khoe khoang là am hiểu văn học nghệ thuật phương Tây nhưng trong thực tế thì ông ta chẳng hiểu gì cả.

Tập Cận Bình khoe rằng đọc sách là một phần đời của ông. Ông nói từng đọc nhiều tác phẩm văn học Nga của các tác giả như Krylov, Pushkin, Gogol, Dostoievski, Tolstoy, Chekhov, Sholokov, v.v. Khi đi thăm Pháp, trong một bài diễn văn, họ Tập lại khoe rằng ông từng đọc Voltaire, Rousseau, Diderot, Sartre, Montaigne, La Fontaine, Moilere, Balzac, Hugo, Dumas, Maupassant, v.v. Nói tóm lại là tất cả các tác gia danh tiếng của Pháp, họ Tập đều đọc hết! Chưa hết, khi tiếp Ngoại trưởng Mĩ John Kerry, họ Tập lại "nổ" rằng ông đã đọc thơ của Marianne Moore và trích vài dòng để gây ấn tượng.

Còn ở trong nước thì họ Tập tỏ ra là người có viễn kiến về nghệ thuật. Ông kêu gọi các văn nghệ sĩ nên xiển dương chủ nghĩa yêu nước và diễn giải cho đúng lịch sử, dân tộc, và văn hoá. Họ Tập còn nói rằng mục đích của nghệ thuật là đi tìm cái chân - thiện - mĩ (pursuit of the true, the good, and the beautiful). Nghe qua thì chẳng có gì mới, nhưng câu đó cho thấy Tập là một người thật sự có đọc sách. Phải có đọc sách mới nhớ/biết câu sơ đẳng đó.

Thật vậy, nếu chỉ nghe những gì Tập nói, chúng ta có thể nghĩ ngay rằng Tập là một kẻ trí thức, học cao, đọc nhiều, và hiểu rộng. Nhưng nhà báo David Volodzko cho rằng Tập chỉ ... xạo. Tập là kẻ bóp chặt tự do ngôn luận và tự do học thuật ở Tàu nhiều nhất. Volodzko đặt câu hỏi làm sao văn nghệ sĩ Tàu có thể đi tìm sự thật khi kiểm duyệt tràn lan? Làm sao họ có thể tìm cái đẹp trong thiên nhiên khi bất cứ ai lên tiếng bảo vệ thiên nhiên là bị đàn áp? Làm sao văn nghệ sĩ Tàu có thể tìm cái đẹp khi không có tự do tư tưởng?

Nói cách khác, họ Tập chỉ nổ thế thôi, chứ ông ta chưa chắc biết ông ta nói cái gì! Nếu họ Tập thật sự đã đọc Bernard Shaw thì ông hẳn phải biết trong lời mở đầu có câu quan trọng rằng điều kiện thứ nhất cho tiến bộ là phải xoá bỏ chế độ kiểm duyệt. David Volodzko kết luận rằng hoặc là Tập Cận Bình quên, hoặc là ông ta chỉ đơn giản là không hiểu.

Không biết Tập Cận Bình có biết rằng Albert Einstein từng nói là “Tất cả những gì thực sự vĩ đại và truyền cảm đều được sáng tạo bởi cá nhân lao động trong tự do”, và “Chừng nào tôi còn có thể lựa chọn, tôi sẽ chỉ sống tại nước nào mà tự do chính trị, lòng khoan dung, và quyền bình đẳng của mọi công dân trước pháp lí là luật lệ”. Tôi nghĩ chắc Tập không biết.

Tôi cũng nghĩ rằng ai đó viết diễn văn cho Tập đọc thôi, chứ khả năng rất thấp là Tập đã đọc những tác phẩm kinh điển của phương Tây. Những người cộng sản như Tập Cận Bình có thói quen chỉ nói khoa trương để chứng tỏ rằng họ cũng là những người văn minh, có nhân văn, và am hiểu văn học. Trong thực tế thì họ làm ngược lại những lời nói hoa mĩ do ai đó nhét cho họ nói. Câu nói nổi tiếng của ông Nguyễn Văn Thiệu cũng có thể áp dụng cho trường hợp Tập Cận Bình. Rất tiếc là David Volodzko không biết câu nói của ông Thiệu.

     

Image Credit: Xi Jinping image via Kaliva / Shutterstock

Even while airing his admiration for classic literature, Xi maintains strict controls on China’s authors.

The day before the opening ceremony of the 2014 Winter Olympics in Sochi, President Xi gave an interview with Russian television, in which he remarked on one of his hobbies: reading.

“Reading has become my way of life,” he reflected. “I read a lot of Russian writers, such as Krylov, Pushkin, Gogol, Lermontov, Turgenev, Dostoevsky, Nekrasov, Chernyshevsky, Tolstoy, Chekhov, Sholokhov; there are many wonderful chapters and episodes I remember very clearly.”

The following month during a speech in Paris, Xi said:

By reading Montesquieu, Voltaire, Rousseau, Diderot, Saint-Simon, Fourier and Sartre, I have deepened my understanding of how progress of the mind propels progress in society. By reading Montaigne, La Fontaine, Molière, Stendhal, Balzac, Hugo, Alexandre Dumas, George Sand, Flaubert, Alexandre Dumas, fils, Maupassant and Romain Rolland, I have better appreciated life with all its joys and sorrows.

Four months after this, on July 9, Secretary of State John Kerry visited Beijing where Xi delivered a speech and concluded by quoting a few lines from a poem by the American poet Marianne Moore.

Xi is clearly a lettered man, more thoroughly versed in literature than many literature majors I have met and probably more familiar with French, Russian, or American written works than most French, Russian, or American citizens. And he manages it all without so much as a puff of pretension. Two months ago, a President Obama lookalike shocked Cubans by ordering a mojito at a local bar, but when Xi visited Cuba he actually did exactly that, and as he relished his drink he recalled his favorite passages from The Old Man and the Sea. If you met him in a bar and didn’t know who he was, you’d probably find him charmingly approachable and endlessly fascinating.

Still, there’s something darkly amiss about Xi’s congenial intellectualism.

At a symposium in Beijing last October, Xi said, “fine art works should be like sunshine from blue sky and breeze in spring that will inspire minds, warm hearts, cultivate taste, and clean up undesirable work styles.”

I have to think a man as well-read as Xi would be familiar with Supreme Court Justice Louis Brandeis’ famous remark, “sunlight is said to be the best of disinfectants,” particularly since President Obama delivered a speech with that very title in 2009. At the very least, I would hope even a pseudo-intellectual would be able to understand art cannot “inspire minds” or “cultivate taste” so long as the state is using it to “clean up undesirable work styles.”

According to the report, Xi also called for “life-like works […] to tell people […] what should be praised and what should be denied.” That is, works to promote patriotism and “foster correct viewpoints of history, nationality and culture.” One almost wonders if this is a joke. After all, censorship has in certain ways intensified under Xi. How life-like can art truly be if art is censored whenever it fails to foster “correct” viewpoints? Xi also added that the purpose of art is the “pursuit of the true, the good and the beautiful” and that the best art should “touch people, baptize their soul, and enable them to find beauty in nature, life and their minds.”

But how does a Chinese artist pursue truth when censorship is so pervasive? How are they to find beauty in nature when attempts to protect nature are silenced? And how should they find beauty in their minds when the expression of their thoughts is restricted?

“Chinese art will further develop only when we make foreign things serve China,” Xi added, “and bring Chinese and Western arts together via thorough understanding.” At the Paris speech, Xi also commented: “learning about French culture has also helped me better appreciate both Chinese culture and the profound nature and rich diversity of human civilizations.”

The sentiment is admirable, but I see no indication Xi’s extensive reading of Western literature has rendered any real understanding. If Xi were truly familiar with the subject, he would know the project of literature is incompatible with censorship. Yes, censorship exists in the West (the Catholic Church’s Index Librorum Prohibitorum is a notable example) but rather than help art “further develop” it has always been a plague upon it. The suggestion that literature should tell people what to praise or deny, as if it’s nothing more than Emily Post put to verse, is absurd.

I want to believe Xi is being sincere when he praises literature, but does he really understand, as he claimed to in France, “how progress of the mind propels progress in society?” He claims to have read George Bernard Shaw as well, whose works include this line (in the preface to Mrs. Warren’s Profession): “the first condition of progress is the removal of censorship.”

Either Xi hasn’t gotten to that one yet, or he just doesn’t understand.

Nguyễn Văn Tuấn
Theo FB Nguyễn Văn Tuấn

(1) The Disturbing Pseudo-Intellectualism of China's Xi Jinping, David Volodzko | The Diplomat