Trong khi xã hội phương Tây đau đớn cho nhân quyền và tự do ngôn luận trong sự trỗi dậy của những vụ giết người từ vụ Charlie Hebdo, giới chỉ trích chính phủ tại Việt Nam lại không được hưởng thứ sa hoa ấy. Nhiều người đã bị bắt, bị bỏ tù với rất ít khả năng có được một phiên tòa công bằng.
  |
Dù thông qua hashtag #JeSuisCharlie hay #JeNeSuisPasCharlie, hầu hết mọi người đã chào đón sự mổ xẻ rộng rãi về quyền "tự do ngôn luận" mà các phương tiện truyền thông đã mang lại sau những vụ giết người ở Paris, với nhiều cuộc bàn bạc, thảo luận về việc quyền được duy trì ý kiến và chia sẻ các ý tưởng có ý nghĩa như thế nào ở các xã hội phương tây.
Trong khi ở Việt Nam, đối với một số gia đình, họ không được quyền trả lời là "không phải tôi "
Đó là trường hợp những người con của bốn nhà hoạt động đang bị tù, những người đã lựa chọn bênh vực cho cha mẹ mình và chiến dịch đòi hỏi quyền tự do ngôn luận, dù làm như vậy, họ trở thành mục tiêu sách nhiễu của công an.
NHÀ NƯỚC ĐỘC ĐẢNG
Ngắm nhìn những chiếc xe máy và ô tô chật nghẽn đường phố bên ngoài một khu mua sắm nổi tiếng ở Hà Nội, rất khó để tưởng tượng rằng chỉ một vài thập kỷ trước đây thành phố này đã phải vật lộn để tồn tại trong sự trỗi dậy sau thập kỷ chiến tranh tàn phá.
Việt Nam là một quốc gia độc đảng, là một trong số ít các nước cộng sản còn lại trên thế giới. Dù kinh tế được mở ra, chính trị vẫn khép chặt.
Khoảng 40 phần trăm của 90 triệu người dân Việt Nam có quyền truy cập internet. Nhiều người đã chuyển đến các blog chính trị và phương tiện truyền thông xã hội để thay thế cho các báo chí chính thức, vốn đầy rẫy những sự tự kiểm duyệt.
Nỗ lực vươn lên của những blog chính trị và hoạt động trực tuyến đã dẫn đến các án tù dài và sự sách nhiễu của công an.
Nhưng chính phủ vẫn tuyên bố là không có ai bị bỏ tù vì bày tỏ ý kiến của mình một cách hòa bình.
Nguyễn Trí Dũng là con trai của Nguyễn Văn Hải, một trong những blogger nổi tiếng nhất đất nước, người đã viết về các vấn đề xã hội dưới bút danh Điếu Cày.
"Khi còn trẻ, chúng tôi được dạy rằng nghe các tin tức chính trị từ nguồn không phải của chính phủ có thể là xấu. Đó là lý do tại sao khi còn trẻ, tôi không quan tâm quá nhiều về chính trị", Dũng nói.
"Mỗi khi đi học về, nói chuyện về các bài học lịch sử học được trong trường, cha tôi đã nói về sự khác biệt và sự thật trong lịch sử đó. Đó là lần đầu tiên tôi có một ấn tượng về các vấn đề chính trị, rằng lịch sử là không có thật. "
"HOẠT ĐỘNG CHỐNG PHÁ NHÀ NƯỚC"
Năm 2012 Hải đã bị tù 12 năm vì tội "tuyên truyền chống phá nhà nước", một lời kết tội bị xem là có động cơ chính trị. Báo Nhân Dân của đảng CS trích dẫn lời của Viện kiểm sát nhân dân khi tuyên bố rằng "các hoạt động chống Nhà nước" của ông đã được tổ chức với sự giúp đỡ từ các "tổ chức phản động người Việt lưu vong và các lực lượng thù địch."
Nhưng vào tháng Mười Hai năm ngoái, ông đã được đưa ra khỏi nhà tù, bay thẳng đến Hoa Kỳ. Bộ Ngoại giao VN cho biết ông đã được trả tự do vì lý do nhân đạo.
Gia đình ông nói rằng nếu về nhà, ông sẽ bị đưa vào nhà tù trở lại. Và dù cho ông Hải được tự do, gia đình ông ở Việt Nam thì không.
Dũng nói thêm: "Tôi không bị quy kết bất kỳ tội phạm hình sự gì, nhưng bất cứ lúc nào họ muốn giữ tôi ở nhà là họ cứ làm. Họ bao vây tôi với cả hàng rào người và dồn tôi vào bên trong nhà. Họ nói rằng họ cần tôi phải ở trong nhà.
"Trong mưu sinh, tôi đã tìm thấy được một số việc làm, nhưng bằng cách này hay cách khác họ đã đến và yêu cầu chủ đuổi việc tôi"
Các chiến thuật này đã bắt đầu mãi từ năm 2008 khi Dũng còn đi học và khi cha anh bị bắt lần đầu tiên.
Anh cho biết vào ngày thi cuối cùng trong bậc trung học của anh, công an đã đến nhà đưa anh về đồn.
Dũng nói: "Họ đưa tôi vào một căn phòng, khóa cửa lại và chỉ thả ra khi đêm xuống.
"Thoạt đầu, tôi oán trách bố mình vì những gì ông làm. Chúng tôi chẵng giàu có nhưng cũng dư dả. Những gì bố tôi làm và những gì gia đình tôi đã phải gánh chịu là một sự hy sinh rất lớn. Tôi đã tự hỏi không hiểu bố mình đã làm như thế để làm gì.
"Sau đó đã có rất nhiều quấy nhiễu đến từ chính phủ. Khi điều này xảy ra, tôi nghĩ bố mình đúng. Tôi cố gắng giúp người khác như tôi và đấu tranh cho cha tôi. "
 |
Mẹ của Trần Bùi Trung là một nhà hoạt động quyền nổi tiếng hiện đang thụ án tù ba năm vì tội gây rối "trật tự công cộng".
Bùi thị Minh Hằng, năm mươi tuổi là một nhà hoạt động nổi tiếng phản đối sự xâm lăng của Trung Quốc ở Biển Đông. Cô cũng rất tích cực chia sẻ thông tin về các trường hợp vi phạm nhân quyền trên toàn quốc với hàng ngàn theo đọc trên facebook.
Trung đã đến Mỹ và Philippines để vận động tự do cho mẹ mình.
Trần Bùi Trung nói: "Trước đây, tôi cũng đã hiểu biết một chút về nhân quyền, nhưng sau này tôi đã học được nhiều hơn khi mẹ tôi trở thành một nhà hoạt động cho nhân quyền. Tôi bắt đầu chú ý nhiều đến lãnh vực này.
"Sau một thời gian, tôi muốn nghiên cứu về quyền con người và xã hội dân sự, vì các bạn tôi là các nhà hoạt động nhân quyền và tôi nghĩ rằng vấn đề nhân quyền ở Việt Nam không được biết đến trên thế giới. Tôi muốn giúp phát triển xã hội dân sự ở Việt Nam."
Không phải tất cả các gia đình đều lựa chọn con đường này, nhưng các mạng lưới hỗ trợ của cộng đồng hoạt động cung cấp cho họ một chỗ dựa tinh thần có giá trị.
CHỐNG CƯỠNG CHẾ CƯỚP ĐẤT
Cha mẹ của Trịnh Bá Phương - ba mươi mốt tuổi đã không vận động cho tự do ngôn luận. Họ giúp tổ chức một cuộc biểu tình chống cưỡng chế thu hồi đất ở Dương Nội ngoại thành Hà Nội. Họ nói, vì mức bồi thường quá thấp và họ không muốn mất đi nguồn sinh kế của mình. Các vấn nạn về quyền sở hữu đất lan tràn trên nhiều quốc gia khắp khu vực Đông Nam Á.
Một đoạn video được công bố là của người biểu tình cho thấy những người đàn ông trong bộ đồng phục công an và nhân viên bảo vệ có đeo băng tay đuổi theo một nhóm người đội nón lá và đánh đập họ bằng gậy.
Cha mẹ của Phương bị bắt giữ tại hiện trường, sau đó bị kết án tù 12 và 20 tháng vì quấy nhiễu trật tự công cộng.
"Tại phiên tòa đầu tiên họ chặn không cho chúng tôi đến tham dự. Chúng tôi hét lên rằng phiên toà là bất công. Khoảng 100 công an xuất hiện, đánh đập chúng tôi. Em trai tôi bị đánh bất tỉnh,"Phương nói.
Bất chấp việc sẽ bị công an quấy nhiễu hơn, các anh em này nói rằng họ sẽ tiếp tục vận động để cha mẹ mình được trả tự do và từ đó, họ đã trở thành thành viên thành lập các cộng đồng hoạt động.
Dũng kết luận: "Một số người bị quấy rối, họ chấp nhận, chịu đựng và không trở thành một nhà hoạt động. Nhưng một số người bị cướp mất nhà đất hoặc có than nhân bị tù đã trở thành những nhà hoạt động như tôi. "
Dũng, con trai Điếu Cày có một bé trai, và vợ đang mang thai đứa con thứ hai. Anh nói rằng bậc sinh thành đã giúp anh hiểu được những động cơ của chính bố mình. Anh nói rằng cảm giác của sự đồng cảm mà anh chia sẻ với con trai và con gái của các nhà hoạt động sẽ chỉ lớn dần hơn từ các mối đe dọa.
As Western society anguishes over human rights and freedom of speech in the wake of the Charlie Hebdo murders, government critics in Vietnam enjoy no such luxury. Many are persecuted and imprisoned with little prospect of a fair trial.
|
Below is a transcription of Marianne’s report, which can be heard by clicking on the audio file above.
For some families in Vietnam #JeNeSuisPas is not an option.
Whether it’s via the hashtag #JeSuisCharlie or #JeNeSuisPasCharlie, most people have welcomed the widespread dissection of “freedom of expression” the media has provided following the killings in Paris, with many discussing what the right to hold an opinion and impart ideas means in western society.
Here in Vietnam, for some families “je ne suis pas” is not an option. This is the case for the sons of four jailed activists who have chosen to stand by their parents and campaign for freedom of speech, even though by doing so, they become targets for police harassment.
Watching the scooters and cars clog the road outside a popular mall in Hanoi, it’s difficult to imagine that just a few decades ago this city was struggling to survive in the wake of decades of devastating war.
ONE-PARTY STATE
While the economy has opened up, the political system has not. Vietnam is a one-party state; one of the few remaining Communist countries in the world.
Around 40 per cent of Vietnam’s 90 million people have internet access. Many people have turned to political blogs and social media as an alternative to the official press, which is rife with self censorship.
Attempts to stunt the rise of political blogging and online activism have resulted in lengthy jail terms and police harassment.
The government says no one is jailed for peacefully expressing their opinions.
Nguyen Tri Dung is the son of one of the country’s best known bloggers, Nguyen Van Hai, who wrote about social issues under his pen name Điếu Cày – which means “peasant’s pipe” in Vietnamese.
“When I was young we were learning that it could be bad if you are listening to political information from the outside but not the government. That’s why I don’t care so much about politics when I was young,” says Dung.
“Every time I went home from the history lesson and I talk about history at home, my father would talk about the difference and what is the truth in that history. That is the first time I had an impression about political problems, that is history is not real.”
“ANTI STATE ACTIVITIES”
In 2012 Hai was jailed for 12 years for “conducting propaganda against the state”, a charge condemned as politically motivated. Communist Party newspaper Nhan Dan quoted the People’s Procuracy as saying his “anti-State activities” were organised with help from “Vietnamese reactionary organisations in exile and hostile forces.”
But in October last year Hai was taken from jail and flown to the United States. The Ministry of Foreign Affairs said he was released for humanitarian reasons.
His family say if he comes home he will be sent back to jail.
While Hai is free, his family back in Vietnam are not.
Adds Dung: “I don’t have any charge or criminal, but any time they want me to stay at home they do it. They surround me with a human fence and put me back inside. They say they need me to stay inside the house.
“For my work, I already found some, but one way or another they come and ask them to let me go.”
These tactics started as early as 2008 when Dung was still at high school and his father was first arrested.
He says on the day of his final exam, police came to his home and took him to the station.
Says Dung: “They put me in a room and locked it, and only released me when the night came.
“At first I blamed my father for what he was doing. We are not rich but we have more than enough. What my father was doing and what my family had to take that was a really big sacrifice to make. I wondered what he was doing it for.
“After that a lot of harassment came from the government. As this happened I thought my father was right. I try to help other people like me and fight for my father.”
|
Tran Bui Trung’s mother is a well known rights activist currently serving a three-year prison sentence for causing “public disorder”.
Fifty-year-old Bui Thi Minh Hang was a colourful participant in protests against perceived Chinese aggression in the South China Sea. She was also very prolific on Facebook, sharing information about human rights cases across the country with thousands of followers.
Trung has travelled to the US and the Philippines to campaign for his mother’s release.
Tran Bui Trung says: “I knew a little about human rights before, but after my mother became a human rights activist I learnt more about it. I started to pay more attention to it.
“After a bit of time I wanted to study human rights and civil society because my friends are human rights activists and I think human rights issues in Vietnam are not well known in the world. I want to help develop civil society in Vietnam.”
Not all families choose to take this path, but the support network provided by the activist community provides a valuable emotional prop.
EVICTION PROTEST
Thirty-one-year-old Trinh Ba Phuong’s parents did not campaign for freedom of speech. They helped organise a protest against an eviction in Duong Noi village outside Hanoi. The amount of compensation was too low, they said, and they didn’t want to lose their livelihoods. The problem of land rights plagues many countries across Southeast Asia.
A video claiming to be of the protest shows men in police uniforms and security armbands chasing a group of people in conical hats and beating them with sticks.
Phuong’s parents were arrested at the scene and later jailed for 12 and 20 months for disturbing public order.
“At the first trial they stopped us from attending the trial. We shouted that we thought it was not a just trial. Around 100 policemen came out and beat us. My younger brother was beaten unconscious,” says Phuong.
Despite the potential for more police harassment, the brothers say they will to continue campaigning for their parents’ release, and have become established members of the activist community.
Dung concludes: “Some people who have harassment, they are ok with that, they live on and will not become an activist. But some people their house is taken away or they have family members in jail so they become activists like me.”
Dieu Cay’s son Dung has a baby boy, and his wife is pregnant with their second child. He says parenthood helped him understand his own father’s motives. He says the feeling of empathy he shares with other sons and daughters of activists will only grow in the face of intimidation.
Marianne Brown
Lê Quốc Tuấn dịch Việt Ngữ
Theo FB Lê Quốc Tuấn
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV 
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét