Ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ đến California

Ông Nguyễn Tấn Dũng (trái), thủ tướng Việt Nam, và ông Barack Obama, tổng thống Hoa Kỳ, tại Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN hồi năm ngoái ở Malaysia. (Hình: AP)    Các tin khác »

VIỆT NAM - Giờ chót, ông Nguyễn Tấn Dũng, thủ tướng Việt Nam đổi ý, quyết định sẽ tới California dự Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN.

Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN sẽ diễn ra vào tuần tới, trong hai ngày 15 và 16 tháng 2 ở Sunnylands, California. Giới quan sát thời sự tin rằng, hội nghị thượng đỉnh này nhằm giúp Hoa Kỳ thắt chặt quan hệ với tất cả các thành viên ASEAN để giảm tối đa tác động của Trung Quốc trong khu vực Đông Nam Á và là một phần quan trọng trong kế hoạch chuyển trọng tâm chiến lược của Hoa Kỳ sang Châu Á.

Có một vài sự kiện đáng chú ý xảy ra trong thời gian vừa qua và được xem là có liên quan đến Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN sắp khai mạc.

Đầu tiên là cuối tháng vừa qua, thủ tướng Lào khẳng định, Lào sẽ tham gia phản đối yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại biển Đông. Trước đó Lào chưa bao giờ bày tỏ quan điểm của mình trước lập trường của Trung Quốc về chủ quyền tại biển Đông.

Cho đến nay, ASEAN vẫn chưa đạt được sự đồng thuận trong việc tìm kiếm giải pháp nhằm ngăn chặn Trung Quốc độc chiếm biển Đông. Ngoài một Cambodia công khai ủng hộ Trung Quốc, những thành viên khác của khối này như Lào và Myanmar thường giữ “thái độ trung lập” nên ASEAN không đạt được “tiếng nói chung” trước vấn đề biển Đông.

Cambodia, Lào hay Myanmar vốn là những quốc gia nhận nhiều viện trợ và vốn đầu tư từ Trung Quốc.

Giáo Sư Nguyễn Mạnh Hùng từ Đại Học George Mason, Virginia, Hoa Kỳ, nhận định: “Cuộc họp giữa Hoa Kỳ và ASEAN tại Sunnylands, California, chính yếu là thảo luận về vấn đề an ninh trên Biển Đông và sự lấn tới của Trung Quốc đang làm các nước tranh chấp ở khu vực âu lo. Mỹ hiểu các nước ASEAN chia rẽ trong lập trường chính trị đối với Trung Quốc nên cố gắng lôi kéo, nếu không được cả 10 thì ít nhất 5 nước có tranh chấp biển đảo với Trung Quốc có chung một lập trường.”

Người ta tin, việc thay đổi thái độ của Lào là một tín hiệu tích cực. Tuy nhiên ngay sau đó, thủ tướng Cambodia lên tiếng khẳng định, Cambodia dứt khoát không can dự vào tranh chấp chủ quyền tại biển Đông và các bên có tranh chấp chủ quyền cần giải quyết bất đồng thông qua đối thoại song phương.

Lập trường của Cambodia vốn là quan điểm của Trung Quốc. Trước nay, Trung Quốc một mực đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải để Trung Quốc và các quốc gia đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc tại biển Đông tự giải quyết bất đồng bằng những cuộc đối thoại song phương.

Tự giải quyết bất đồng về chủ quyền ở biển Đông bằng đối thoại song phương đồng nghĩa với việc gạt bỏ sự can thiệp của cộng đồng quốc tế, giúp Trung Quốc có lợi thế khi “đối thoại” và nhiều chuyên gia an ninh, quốc phòng khẳng định, đó là con đường dễ nhất để Trung Quốc đạt được tham vọng độc chiếm biển Đông.

Kế đó, tới lượt ngoại trưởng Cambodia tuyên bố, Cambodia sẽ hợp tác chặt chẽ với Trung Quốc để bảo vệ “lợi ích cốt lõi” của nhau và biển Đông nằm trong nhóm “lợi ích cốt lõi” này. Nói cách khác, Cambodia quyết tâm giữ vũng vai trò là thành viên duy nhất của ASEAN công khai ủng hộ Trung Quốc.

Mới đây có tin ông Thein Sein, tổng thống Myanmar sẽ không tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN. Từ các viên chức ngoại giao của Myanmar, người ta biết thêm rằng ông Nguyễn Tấn Dũng, thủ tướng Việt Nam cũng sẽ không đến California để tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN.

Cả ông Thein Sein lẫn ông Nguyễn Tấn Dũng đều sắp sửa rời chính trường nhưng việc vắng mặt một số nguyên thủ quốc gia trong khối ASEAN có thể làm giảm trọng lượng của Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN.

BBC cho biết, giới ngoại giao Hoa Kỳ đã nỗ lực tối đa để thuyết phục Việt Nam và giờ chót, người dẫn đầu phái đoàn Việt Nam đến California dự Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN sẽ là ông Nguyễn Tấn Dũng.

Tuần trước, ông Daniel Russel, phụ tá ngoại trưởng Hoa Kỳ, tiết lộ, Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN không nhắm vào Trung Quốc nhưng Hoa Kỳ rất quan tâm đến việc tìm câu trả lời cho câu hỏi là liệu các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, các bên đang có tranh chấp chủ quyền ở biển Đông, bao gồm Trung Quốc có muốn tuân thủ luật pháp quốc tế hay không.

Tuần này, dựa trên các tuyên bố của Philippines, người ta tin rằng, tại Hội Nghị Thượng Đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN, ông Benigno Aquino, tổng thống Philippines sẽ kêu gọi ASEAN phối hợp hành động nhằm ngăn chặn tham vọng độc chiếm biển Đông của Trung Quốc. Trước mắt, phải thúc đẩy để đạt cho bằng được Bộ Quy tắc Ứng xử tại biển Đông (COC). (G.Đ)

Theo Người việt