Các công ty tư nhân mong muốn đầu tư vào Việt Nam là yếu tố chính đưa tới việc cải thiện mối quan hệtốt hơn giữa hai nước.Thương mại và đầu tư đã bùng phát sau khi Hoa Kỳ bỏ lệnh cấm vận kinh tế đối với Việt Nam vào năm 1994. Năm 2011,Tổng thống Obama công bố kế hoạch dành nhiều sự tập trung hơn vào khu vực châu Á trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ – chiến lược tái cân bằng nhằm tăng cường quan hệ với các nước có chung mối lo ngại về một Trung Quốc đang ngày càng trở nên hung hăng hơn.
Việt Nam và Hoa Kỳ hiện vẫ ncó hai hệ thống chính trị khác nhau–Việt Nam được điều hành bởi hệ thống một đảng – tức Đảng Cộng sản Việt Nam và hồ sơ nhân quyền khá ảm đạm. Tuy nhiên, hai nước có cùng quan điểm và muốn ngăn chặn việc sử dụng vũ lực trong các vụ tranh chấp hàng hải [ở Biển Đông], bảo đảm tự do hàng hải và mở rộng thương mại. Trong năm 2013,Tổng thống Obama và Chủ tịch nước TrươngTấn Sang đã nhất trí về mối quan hệ” đối tác toàn diện”, trong đó hai nước cam kết hợp tác trên một loạt các vấn đề, bao gồm cả quốc phòng và năng lượng.
Trung Quốc hiện nay là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, và Việt Nam đã cố gắng không làm điều gì để khiêu khích nước láng giềng khổng lồ này. Nhưng khi Trung Quốc quyết định đặt giàn khoan dầu nước sâu vào vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam hồi tháng Năm vừa qua đã làm Hà Nội mất cảnh giác và gây căng thẳng giữa hai nước. Kết quả là chính quyền Obama đã dỡ bỏ một phần lệnh cấm chuyển giao vũ khí sát thương đối với Việt Nam, một thuật ngữ bao trùm một loạt các mặt hàng quân sự nhưng trong trường hợp này thì Hoa Kỳ đề cập đế nhệ thống phòng thủ cơ bản nhất.
Việc mua bán hiện nay chỉ giới hạn trong các điểm cơ bản đã nêu và sẽ phê duyệt theo từng trường hợp cụ thể. Việt Nam hiện nay có ít khả năng thực hiện các công việc giám sát. Một số quan chức Hoa Kỳ muốn cung cấp máy bay giám sát P-3; hoặc một chương trình khôn ngoan khác có thể bắt đầu bằng cách cung cấp các mặt hàng ít phức tạp và ít đe dọa hơn như tàu tuần tra cho lực lương cảnh sát biển Việt Nam – tất nhiên các tàu này sẽ không kèm theo vũ khí, nhưng trong tương lai chương trình này có khả năng trang bị súng đạn. Hoa Kỳ cũng đang thận trọng trong việc này bởi châu Á đang tràn ngập trong các chương trình vũ khí mới và Washington cần phải xem xét làm thế nào để trang bị cho các đối tác của mình mà không gây thêm căng thẳng trong khu vực. Trung Quốc lâu nay có xu hướng lý giải rằng sự có mặt của Hoa Kỳ trong khu vực này là một mối đe dọa.
Washington cũng thận trọng vì hồ sơ nhân quyền tội tệ của Việt Nam; chính phủ nước này vẫn giam các tù nhân chính trị và đàn áp các phong trào bất đồng chính kiến. Hoa Kỳ không thể háo hức rào đón mối quan hệ đối tác cũng như cung cấp vũ khí mà không hiệu chỉnh các quyết định như vậy dựa trên cách Việt Nam đối xử với công dân của mình.
Các sáng kiến khác là thỏa thuận năng lượng hạt nhân dân sự vốn đã được ký kết vào tháng Năm vừa qua. Chính sách này cho phép các công ty Hoa Kỳ nộp đơn xin giấy phép xuất khẩu nghiên cứu và các thiết bị hạt nhân tới Việt Nam, nước có tham vọng sẽ trở thành quốc gia Đông Nam Á đầu tiên để vận hành nhà máy điện hạt nhân. Hy vọng của Việt Nam là năng lượng hạt nhân sẽ cung cấp lên đến 30 phần trăm nhu cầu năng lượng của nước này vào năm 2050.Việt Nam hiện có pháp luật cấm phát triển vũ khí hạt nhân. Mặc dù vậy, một phần trong thỏa thuận năng lượng dân sự, chính quyền Obama nên buộc Việt Nam khẳng định rằng nước này sẽ không làm giàu và tái xử lý nguyên liệu hạt nhân vốn được sử dụng để làm nhiên liệu bomnguyên tử.
Việt Nam đã nổi lên như một nước quan trọng trong kế hoạch của Hoa Kỳ nhằm xây dựng một khu trục để đối trọng lại với Trung Quốc, mặc dù hai nước này từng là kẻ thù của nhau trong thời Chiến tranh Việt Nam. Mặc dù hệ thống chính trị mang tính đàn áp của Việt Nam hiện nay đang gây không ít cản trở trong mối quan hệ đối tác Việt–Mỹ, nhưng các quan chức lạc quan rằng các thế hệ trẻ của Việt Nam sẽ từng bước nhận thấy rằng một xã hội tự do hơn là điều cần thiết và tiên quyết để nâng cao vị thế của nước này trên trường quốc tế. Trong khi đó, lợi ích của Hoa Kỳ là làm thế nào để thu hút Việt Nam vào trục chiến lược của mình.
A Deepening Partnership With Vietnam
By THE EDITORIAL BOARDOCT. 24, 2014
Two decades after normalizing relations with Vietnam, the United States is seeking to forge even closer ties as the two countries face a common challenge in China. To that end, the Obama administration recently eased a longtime ban on providing lethal weapons to Vietnam and approved the sale of technology for a civilian nuclear energy program. Both initiatives should be carried out with great care so as to ensure regional stability.
Private companies eager to invest in Vietnam have been the main drivers of a better relationship. Trade and investment exploded after the United States lifted its economic embargo in 1994. In 2011, President Obama announced plans to give Asia greater emphasis in his foreign policy — a rebalancing aimed at strengthening ties with countries that, like the United States, are wary about an increasingly aggressive China.
Vietnam and the United States still have divergent political systems — Vietnam is run by a Communist Party and has a dismal human rights record. Yet they share interests in preventing the use of force in maritime disputes, ensuring freedom of navigation and expanding trade. In 2013, Mr. Obama and President Truong Tan Sang of Vietnam agreed on a “comprehensive partnership” that pledged cooperation on a range of issues, including defense and energy.
China is Vietnam’s top trading partner, and Vietnam has tried hard not to provoke it. But China’s decision in May to position a massive oil rig in an area of the South China Sea claimed by Vietnam caught Hanoi off guard and exposed its vulnerability. One result is the Obama administration’s move to partly lift the ban on transfers of lethal arms, a term that embraces a broad array of military items but in this case refers to fairly modest defense systems.
The transfers should be limited to such systems and approved case by case. Vietnam has little ability now to do surveillance. Some American officials want to offer P-3 surveillance planes; a wiser course would be to start by providing less sophisticated and less threatening items like patrol boats — unarmed, but capable of carrying guns at some future point — for Vietnam’s coast guard. Caution is justified because Asia is awash in new weapons and America needs to consider how arming its partners will affect regional tensions. China tends to interpret America’s increased engagement as a threat.
Caution is also justified because of Vietnam’s poor human rights record; the government is still jailing political prisoners and crushing dissent. America cannot be so eager for partnership that it transfers weapons without calibrating such decisions based on how Vietnam treats its own people.
By THE EDITORIAL BOARDOCT. 24, 2014
Private companies eager to invest in Vietnam have been the main drivers of a better relationship. Trade and investment exploded after the United States lifted its economic embargo in 1994. In 2011, President Obama announced plans to give Asia greater emphasis in his foreign policy — a rebalancing aimed at strengthening ties with countries that, like the United States, are wary about an increasingly aggressive China.
Vietnam and the United States still have divergent political systems — Vietnam is run by a Communist Party and has a dismal human rights record. Yet they share interests in preventing the use of force in maritime disputes, ensuring freedom of navigation and expanding trade. In 2013, Mr. Obama and President Truong Tan Sang of Vietnam agreed on a “comprehensive partnership” that pledged cooperation on a range of issues, including defense and energy.
China is Vietnam’s top trading partner, and Vietnam has tried hard not to provoke it. But China’s decision in May to position a massive oil rig in an area of the South China Sea claimed by Vietnam caught Hanoi off guard and exposed its vulnerability. One result is the Obama administration’s move to partly lift the ban on transfers of lethal arms, a term that embraces a broad array of military items but in this case refers to fairly modest defense systems.
The transfers should be limited to such systems and approved case by case. Vietnam has little ability now to do surveillance. Some American officials want to offer P-3 surveillance planes; a wiser course would be to start by providing less sophisticated and less threatening items like patrol boats — unarmed, but capable of carrying guns at some future point — for Vietnam’s coast guard. Caution is justified because Asia is awash in new weapons and America needs to consider how arming its partners will affect regional tensions. China tends to interpret America’s increased engagement as a threat.
Caution is also justified because of Vietnam’s poor human rights record; the government is still jailing political prisoners and crushing dissent. America cannot be so eager for partnership that it transfers weapons without calibrating such decisions based on how Vietnam treats its own people.
The other initiative is the civilian nuclear energy deal, signed in May. It allows American companies to apply for licenses to export nuclear research and equipment to Vietnam, whose ambition is to become the first Southeast Asian nation to operate a nuclear power plant. Vietnam’s hope is that nuclear power will provide up to 30 percent of its energy needs by 2050. Vietnam has a law on the books forbidding the development of nuclear weapons. Even so, as part of the civilian energy deal, the administration should have insisted that Vietnam promise not to enrich and reprocess nuclear material, which could be used to make bomb-grade fuel.
Vietnam has emerged as a major player in America’s plans to build a regional counterweight to China, despite the trauma of the Vietnam War. Though Vietnam’s repressive system is a brake on the partnership, officials are optimistic that a younger generation of Vietnamese will come to see that a freer society is necessary and can only enhance their country’s standing in the world. In the meantime, it is in America’s interests to engage Vietnam whenever it can.
Vietnam has emerged as a major player in America’s plans to build a regional counterweight to China, despite the trauma of the Vietnam War. Though Vietnam’s repressive system is a brake on the partnership, officials are optimistic that a younger generation of Vietnamese will come to see that a freer society is necessary and can only enhance their country’s standing in the world. In the meantime, it is in America’s interests to engage Vietnam whenever it can.
THE EDITORIAL BOARD - THE NEWYORK TIMES
Đỗ Đăng Khoa chuyển ngữ
Theo CTV Phía Trước
- Original source: A Deepening Partnership With Vietnam, The Newyork Times
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV 
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét